Από τη στιγμή που συνειδητοποίησα ότι έχει μπει ο Ιούλιος, σας λέω αλήθεια δεν υπάρχει ούτε μια μέρα που να μην μου πει κάποιος φίλος μου ή κάποιος άσχετος που απλά έτυχε να μιλήσουμε ότι δεν αντέχει αλλό και θέλει να πάει διακοπές! Ατάκες τύπου «δεν ξέρω αν θα τα καταφέρω μέχρι το Σάββατο που ξεκινάει η άδειά μου» και ένα απλανές βλέμμα που κοιτάει αλλά δε βλέπει είναι πλέον μια συνηθισμένη κατάσταση, μη αντιμετωπίσημη παρά μόνο με λίγα παρηγορητικά λόγια όπως «Έλα μην κάνεις έτσι, λίγες μέρες έμειναν ακόμα» ή απλά με μια αγκαλιά…
Είναι που το συζητάμε όλη μέρα; Είναι που ο χειμώνας ήταν δύσκολος και ατελείωτος; Είναι που κάνει ζέστη και το μόνο που ονειρευόμαστε είναι η θάλασσα; Εγώ λέω ότι απλά είναι το ένστικτο επιβίωσης! Και όντως είναι, αν σκεφτείς ότι ακόμα και αν σου αρέσει η δουλειά σου, πάντα περιμένεις την άδεια έστω και αν δεν έχεις χρήματα για κάτι τρομέρο. Αυτό συμβαίνει γιατί οι μέρες αυτές σε βγάζουν από τη ρουτίνα σου και σου επιτρέπουν να κάνεις ό,τι θέλεις. Να καθαρίσεις το μυαλό σου, να πάρεις μια ανάσα για να συνεχίσεις. Ειδικά στις μέρες μας που οι ρυθμοί της εργασίας είναι σχεδόν πάντα εξαντλητικοί, αγχογόνοι και εντατικοί, είναι επιτακτική η ανάγκη διακοπών.
Θέλω να σας παραθέσω τα αποτελέσματα μιας έρευνας των Westman & Etzion (2001) που μου έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση όχι γιατί δεν ήταν αναμενόμενα, αλλά το αντίθετο, γιατί επιβεβαίωσαν στο έπακρο αυτό που όλοι ξέρουμε αλλά δεν κάνουμε, ή όταν το κάνουμε πολύ συχνά έχουμε τύψεις και άγχος ότι «παρατάμε» τη δουλειά μας και αυτό θα έχει για τη ζωή μας αρνητικές συνέπειες. Διεξήχθη λοιπόν έρευνα σε εργαστάσιακή μονάδα στο Τελ Αβιβ με σκοπό να ανακαλύψει το συσχετισμό της επίδρασης των διακοπών (πριν και μετά), με ψυχολογικούς παράγοντες όπως η εργασιακή εξουθένωση (το γνωστό burn out syndrome), το άγχος και την απουσία από τη δουλειά που δεν οφείλεται σε λόγους υγείας. Στην έρευνα συμμετείχαν 87 άτομα (53 άντρες & 34 γυναίκες) με μέσο όρο ηλικίας 41 έτη και “παλαιότητα” στη δουλειά 13 χρόνια (μέσος όρος). Πάνω από το 64% του δείγματος είχε λυκειακή τουλάχιστον εκπαίδευση και το 27% ακαδημαϊκή μόρφωση. Δόθηκαν λοιπόν στο δείγμα ερωτηματολόγια που μετρούσαν το άγχος, την εργασιακή εξουθένωση και την απουσία από τη δουλειά, 3 φορές. Η πρώτη ήταν δέκα μέρες πριν τις διακοπές, η δεύτερη τρεις μέρες μετά την επιστροφή στη δουλειά και η τρίτη 4 εβδομάδες μετά την επιστροφή στη δουλειά. Τα αποτελέσματα λοιπόν αρκετά ξεκάθαρα έδειξαν ότι :
- Οι διακοπές ανακουφίζουν και μειώνουν την ψυχολογική και συμπεριφορική ένταση που προκαλείται από το άγχος της δουλειάς. Τα διαστήματα που χορηγήθηκαν τα ερωτηματολόγια φυσικά δεν ήταν τυχαία, και τα επίπεδα έντασης και άγχους είναι φανερά πολύ πιο χαμηλά τη δεύτερη φορά που συμπληρώθηκαν, δηλαδή τρεις μέρες μετά την επιστροφή από τις διακοπές.
- Από τα πιο σημαντικά ευρήματα της έρευνας ήταν αυτό που σχετιζόταν με την απουσία από τη δουλειά η οποία δεν οφείλεται σε λόγους υγείας (γνωστή και ως κοπάνα). Η θεωρία λέει πως όταν πιεζόμαστε ή ζούμε κάτω από χρόνιο εργασιακό άγχος τότε ο οργανισμός μας υποσυνείδητα (ή ενσυνείδητα) προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί από την πηγή που του προκαλεί το άγχος, με αποτέλεσμα να ζητάμε άδεια για μια μέρα χωρίς όμως αυτό να οφείλεται σε προφανείς λόγους υγείας. Φυσικά κάτι τέτοιο-αν και είναι αναγκαίο για να επιβιώσουμε- δεν οφελεί ούτε την εταιρεία που δουλεύουμε ούτε και εμάς σε οικονομικό και συναδελφικό επίπεδο.
- Μετρώντας το άγχος και τη εργασιακή εξουθένωση τρεις φορές τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι διακοπές έχουν μια απότομη, θετική επιρροή η οποία εξασθενεί σταδιακά. Με την τρίτη και τελευταία μέτρηση η οποία είναι ένα μήνα σχεδόν μετά τις διακοπές βλέπουμε τα τόσο θετικά αποτελέσματα της δεύτερης μέτρησης να έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Μόνο η απουσία απο τη δουλειά που δεν οφείλεται σε λόγους υγείας, συνεχίζει και είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
- Πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι η εργασιακή ψυχολογία θεωρεί την άδεια για διακοπές ως μια τεχνική διαχείρησης του άγχους και ως ένα τρόπο πρόληψης και παρέμβασης όσον αφορά την πίεση και την ένταση που δημιουργείται αναπόφευκτα στους εργαζομένους.
Φυσικά δεν μπορούμε να πηγαίνουμε διακοπές συνέχεια δυστυχώς, οπότε πρέπει να προσπαθήσουμε να βρούμε κάποια «κόλπα» ώστε να αποσυμφορίζουμε τον εαυτό μας όσο είναι εφικτό από την καθημερινή εργασιακή πίεση. Ένα λοιπόν λίγο πιο ευέλικτο ωράριο, με περιθώριο μικρής απουσίας στη διάρκεια του 8ωρού (στην καλύτερη περίπτωση), η δυνατότητα να πας λίγο αργότερα ή να φύγεις λίγο νωρίτερα κάποιες φορές, ή ακόμα και το να κάνεις κάποια μικρά διαλλείματα θα ήταν μια πολύ καλή λύση που θα μπορούσε να σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις τη μέρα σου. Δεν είναι βέβαια όλοι τόσο τυχεροί ώστε να έχουν τη δυνατότητα για κάτι τέτοιο, αλλά όσοι μπορείτε, να το κάνετε. Είναι κάτι που θα ωφελήσει την επιχείρηση που δουλεύετε γιατί θα είστε πιο ικανοποιημένοι και προφανώς πιο αποδοτικοί και όλοι γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο ζημιογόνο από έναν υπάλληλο που βρίσκεται στα πρόθυρα της εξάντλησης.
Διακοπές λοιπόν και είτε έχετε πολλά λεφτά, είτε λίγα, είτε είστε με παρέα ή και μόνοι σας, φροντίστε να τις απολάυσετε, γεμίστε το χρόνο σας ποιοτικά και δημιουργικά και μην ξεχνάτε ότι πάντα θα υπάρχει ένα πανέμορφο μέρος που μπορείτε να επισκέπτεστε όποτε θέλετε και δεν μπορεί να σας το στερήσει κανείς. Βρίσκεται μέσα σας, μην το χαρίσετε σε κανέναν!!
