Αγαπημένοι μου φίλοι..
Ξεπεράσαμε Black Friday, επιβιώσαμε από Cyber Monday, βγήκαμε καταπονημένοι αλλά αλώβητοι από τα Χριστουγεννιάτικα bazaar του Δεκεμβρίου…
Δε θα μας πτοήσουν οι εκπτώσεις! Θα οργανωθούμε και θα είμαστε έτοιμοι να τις αντιμετωπίσουμε κάνοντας έξυπνα ψώνια και σώζοντας τα πολύτιμα χρήματα μας από παρορμητικές αγορές για τις οποίες θα μετανιώσουμε.
Η καταναλωτική μας συμπεριφορά είναι πολύ πιο πολύπλοκη απ’όσο μπορούμε να φανταστούμε. Είναι πολυπαραγοντική και επηρεάζεται από τον πιο απλό μέχρι τον πιο σύνθετο λόγο. Για παράδειγμα, ακόμη και το χρώμα που χρησιμοποιούν τα καταστήματα για να γράψουν ότι έχουν εκπτώσεις ή την τιμή του εκπτωσιακού προϊόντος, επηρεάζει την καταναλωτική μας συμπεριφορά. Έρευνες έχουν δείξει ότι όταν οι άντρες βλέπουν μια τιμή ή την ένδειξη ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ να είναι γραμμένη με κόκκινα γράμματα τότε είναι πιο πιθανό να ψωνίσουν γιατί το θεωρούν πραγματική ευκαιρία. Δεν ισχύει το ίδιο όμως και με τις γυναίκες οι οποίες το θεωρούν ύποπτο και είναι περισσότερο καχύποπτες με την ‘ευκαιρία’ αυτή. Η διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλα είναι τεράστια (και) στο θέμα αυτό. Πιο συγκεκριμένα οι γυναίκες ξοδεύουν περισσότερο χρόνο στην αγορά, κάνουν έρευνα, είναι σε εγρήγορση, είναι πιο περίεργες και πιο υπομονετικές. Επίσης βρίσκουν την ενασχόληση με τα ψώνια χαλαρωτική και αναζωογονητική. Από την άλλη οι άντρες κινούνται γρηγορότερα στην αγορά, δεν κάνουν πολλές ερωτήσεις και δεν φαίνεται να τους απασχολεί πολύ η τιμή, αν το να μην ψάξουν τους βοηθήσει να τελειώσουν σε λιγότερη ώρα..
Εκτός από τα προϊόντα που χρειάζονται για την επιβίωση μας –τα οποία είναι ελάχιστα- όλα τα υπόλοιπα πράγματα που αγοράζουμε, μπορεί να πιστεύουμε ότι τα θέλουμε για τη χρησιμότητα τους ή για τα λειτουργικά τους χαρακτηριστικά, όμως η αλήθεια είναι ότι επιλέγονται με βάση τη συμβολική τους αξία, δηλαδή το ψυχολογικό αντίκτυπο που έχουν για τους καταναλωτές.
Η ψυχολογία λέει ότι όταν αγοράζουμε ένα προϊόν συγκεκριμένης μάρκας, το κάνουμε για να ταιριάζει με τα χαρακτηριστικά και την εικόνα που εμείς θεωρούμε ότι έχουμε και για να παγιώσουμε τη δική μας αίσθηση ταυτότητας. Έτσι λοιπόν τα προϊόντα, είναι ουσιαστικά ένα τρόπαιο για τους καταναλωτές. Ένα τρόπαιο που μας βοηθάει να εδραιώσουμε την εικόνα μας στον εαυτό μας και στους άλλους. Φανταστείτε τώρα τα τρόπαια αυτά που συνήθως τα χρυσοπληρώνουμε να κυκλοφορούν στην αγορά με έκπτωση! Παράνοια! Αλλά θα τα καταφέρεις!
Έχε στο μυαλό σου τα εξής:
- Πρέπει να βρεις δύο ώρες και να βγάλεις όλα σου τα ρούχα από τη ντουλάπα. Δοκίμασε τα, κάνε συνδυασμούς, παίξε λίγο. Δες τι σου λείπει. Φυσικά και θέλω να πάρω άλλο ένα σκισμένο τζιν. Αλλά έχω τρία. Μήπως ένα υφασμάτινο παντελόνι για τη δουλειά ή για κάποια άλλη περίσταση είναι καλύτερη ιδέα; Όσο και να μη θες να δώσεις λεφτά γι αυτό, ζορίσου και κάντο. Είναι επένδυση. Εξάλλου, στο εγγυώμαι, κανείς δεν θα καταλάβει ότι πήρες άλλο ένα σκισμένο τζιν-εκτός φυσικά από τη μαμά σου και την/τον κολλητή/ο σου που θα σε κοιτάξουν σίγουρα με βλοσυρό ύφος.
- Πρέπει να διαλέξεις ρούχα στο σωστό μέγεθος.Σε όλα τα μαγαζιά όσο περνάει ο Ιανουάριος πέφτουν κι άλλο οι τιμές γιατί το εμπόρευμα ξεπουλιέται. Μένουν σπασμένα νούμερα. Εσύ μπορεί να βρήκες σε small ένα υπερτέλειο παντελόνι guess, όμως αγαπημένη μου φοράς medium και το σκεπτικό ότι θα αδυνατίσεις μπορούσε να δικαιολογηθεί στην ηλικία των 18 όμως τώρα δε στέκει αυτός ο τρόπος σκέψης. Θα είναι ένα πολύ ωραίο κομμάτι στη ντουλάπα σου, που απλά δε θα το φορέσεις (ή θα το φορέσεις χωρίς να σε κολακεύει) και εσύ απλά θα έχεις πετάξει τα λεφτά σου.
- Κάνε επενδύσεις. Μη ξοδέψεις τα λεφτά σου για να πάρεις μια ζακέτα που πριν έκανε 15 ευρώ και τώρα κάνει 7. Πάρε πράγματα που θα σου μείνουν. Καλύτερα πάρε μια τσάντα λίγο πιο ακριβή που θα έχει πραγματική έκπτωση παρά μια φθηνή που έγινε φθηνότερη. Θα χαλάσει σε πέντε μήνες, δε θα τα βγάλει τα λεφτά της. Μακροπρόθεσμα θα βγεις ζημιωμένος. Γιατί ο σοφός λαός λέει ότι «Η φθήνια τρώει τον παρά»;
- Σύγκρινε τιμές. Ζούμε στην εποχή του internet.Nothing more to say.
Προσπάθησε να εφαρμόσεις αυτά τα μικρά tips και πιστεύω ότι θα καταφέρεις να μην σε παρασύρει η δίνη των εκπτώσεων και του άσκοπου καταναλωτισμού. Όπως και να χει, ξέρεις πολύ καλά ότι το κενό που νιώθεις, ή την κακή σου διάθεση δεν θα την αλλάξει ένα ζευγάρι καινούρια παπούτσια. Ή μπορεί και να γίνει αυτό, αλλά θα είναι παροδικό. Έχεις σκεφτεί ότι η αγορά ενός βιβλίου ίσως σε κάνει να νιώσεις πραγματικά καλύτερα γιατί θα διευρύνει το πνεύμα σου; Ότι μια -ακόμα και- ημερήσια εκδρομή μπορεί να σου φτιάξει πραγματικά τη διάθεση γιατί θα διευρύνει τους ορίζοντές σου; Ότι το να ξοδέψεις χρήματα για να πάρεις κάτι σε κάποιον που δεν μπορεί ή σε κάποιον αγαπημένο σου, αντί για τον εαυτό σου θα γεμίσει μέσα σου αυτό που προσπαθείς με τόση επιμονή να κάνεις με το ακατάπαυστο shopping therapy? Σκέψου το…
Εξάλλου, ότι και να κάνεις η πραγματική κομψότητα βρίσκεται στο μυαλό. Από εκεί πηγάζουν όλα…
ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ ΣΟΦΙΑ
Ψυχολόγος
MSc Κλινική και Κοινοτική Ψυχολογία
